امکان سنجی ارتباط هیدرولیکی دریاچه ارومیه با آبخوان ساحلی دشت آذرشهر با استفاده از نسبتها و مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی

نویسندگان

  • اصغر اصغری مقدم استاد هیدروژئولوژی/دانشگاه تبریز دانشکده علوم طبیعی، دپارتمان علوم زمین
چکیده مقاله:

مطالعه حاضر ارتباط هیدرولیکی آبخوان ساحلی دشت آذرشهر و دریاچه ارومیه را با روش‌های ژئوشیمیایی و مدلسازی ژئوشیمیایی بررسی نموده است. بدین منظور اقدام به نمونه‌برداری از آب زیرزمینی منطقه گردیده و نتایج آنالیز این نمونه‌ها با آب دریاچه از نظر عناصر اصلی مقایسه گردید. سپس دیاگرامهای ژئوشیمیایی و اندیسهای رایج برای بررسی نفوذ آب شور به سفره‌های ساحلی مورد استفاده قرارگرفت . در نهایت به مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی آب‌زیرزمینی منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار PHREEQC مبادرت و نتایج برای 3 محور مجاور دریاچه بررسی گردید. نتایج حاصل نشان داد که علیرغم مواجه بودن آبخوان دشت آذرشهر با نفوذ آب‌شور، بررسیهای ژئوشیمیایی اثری از ارتباط هیدرولیکی دریاچه ارومیه با آب‌زیرزمینی دشت آذرشهر نشان نداد. بدین صورت که تیپ آب دریاچه از نوع سدیم-کلراید بوده در صورتیکه تیپ غالب آب‌زیرزمینی آبخوان کلسیم-سدیم بیکربنات است. اندیسهای ژئوشیمیایی، نفوذ آب‌شور را نه از دریاچه بلکه از شوره‌زارهای مرز شمال‌غربی آبخوان نشان دادند . مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی نیز ارتباط منطقی بین اندیسهای اشباع کانیهای محتمل در آبخوان و دریاچه، نشان نداد. از این رو به نظر می‌رسد برداشت مازاد از آبخوان دشت آذرشهر بر نفوذ آب شور از لایه‌های نیمه‌تراوای نمکی شمال‌غرب آبخوان اثرگذار است و نه سطح آب دریاچه ارومیه.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ارتباط هیدرولیکی و اختلاط آب دریاچه ارومیه با آبخوان ساحلی شبستر

آبخوان ساحلی شبستر در استان آذربایجانشرقی و در شرق و شمالشرق دریاچه ارومیه واقع شده است. در چند سال اخیر بعلت برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی از این دشت، تعداد زیادی از چاههای پمپاژ منطقه شور شده است. بعلت نزدیکی این سفره به دریاچه نمکی ارومیه؛ این دریاچه مهمترین عامل شور کننده این آبخوان ساحلی متصور می‌گردد. همچنین شوره-زارهایی که در قسمتهای انتهایی دشت واقع شده است مظنون مهم دیگری برای آلوده کردن ...

متن کامل

شبیه‌سازی عددی اندرکنش دریاچه ارومیه و آبخوان ساحلی دشت عجب‌شیر

منابع آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی تأمین کننده آب شیرین در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان، مانند ایران بوده است. حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در استان آذربایجان‌شرقی ایران، یکی از مناطقی می‌باشد که بخش قابل توجهی از نیاز آبی با اتکا به آب زیرزمینی تأمین می‌شود. در مطالعه حاضر به شبیه‌سازی اندرکنش آبخوان ساحلی عجب‌شیر با دریاچه ارومیه پرداخته شده است. بدین منظور با استفاده از برنامه عددی سوترا، یک ...

متن کامل

ارزیابی آسیب‌پذیری نفوذ آب شور دریاچه ارومیه به آبخوان ساحلی با استفاده از مدل GALDIT

در چند سال اخیر، هجوم آب شور به آبخوان ارومیه سبب بدتر شدن کیفیت آب زیرزمینی شده است. به دلیل اثرات زیست محیطی جبران ناپذیر و نامناسب بودن شرایط آبخوان، مطالعه آسیب‌پذیری آب زیرزمینی ناشی از نفوذ آب شور بسیار ضروری است. در این پژوهش بر کاربرد روش جدید گالدیت به منظور ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان، تحت تأثیر نفوذ آب شور دریاچه ارومیه تمرکز شده است. محاسبه شاخص گالدیت بر اساس شش شاخص ماهیت آبخوان (G)...

متن کامل

ارزیابی ارتباط هیدرولیکی آبخوان دشت لور اندیمشک و رودخانه دز با استفاده از مدل MODFLOW

      مدیریت صحیح و منطقی منابع آب، نیازمند شناخت ارتباط متقابل منابع سطحی وزیرزمینی می­باشد. در این تحقیق جهت بررسی تبادلات آبخوان لور-اندیمشک و رودخانه دزاز مدل Modflow استفاده گردید. ابتدا جریان آب­های زیرزمینی دشت لور-اندیمشک توسط مدل Modflow، در حالت ماندگار شبیه‌سازی گردید. سپس با استفاده از داده­های مربوط به مهر 1388 تا شهریور 1389، جریان آبخوان در حالت ناپایدار واسنجی و در دوره­ی شش ماه...

متن کامل

بهینه‌یابی مدل عددی برداشت از آبخوان با استفاده از الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی: آبخوان ساحلی ارومیه)

مدل‌سازی به عنوان روشی کارآمد، با کمترین هزینه، امکان مطالعه پیچیدگی جریان آب زیرزمینی را برای مدیران فراهم می‌کند. همواره تعیین میزان برداشت بهینه از آبخوان یکی از پیچیده‌ترین مسائل پیش روی مهندسین علوم آب بوده است. هدف از این تحقیق، مدیریت بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت ساحلی ارومیه و تعیین نرخ بهینه پمپاژ چاه‌های بهره‌برداری است؛ تا با جلوگیری از برداشت بیش از حد آب زیرزمینی، بتوان دریاچه ا...

متن کامل

ارزیابی ارتباط هیدرولیکی آبخوان دشت لور اندیمشک و رودخانه دز با استفاده از مدل modflow

مدیریت صحیح و منطقی منابع آب، نیازمند شناخت ارتباط متقابل منابع سطحی وزیرزمینی می­باشد. در این تحقیق جهت بررسی تبادلات آبخوان لور-اندیمشک و رودخانه دزاز مدل modflow استفاده گردید. ابتدا جریان آب­های زیرزمینی دشت لور-اندیمشک توسط مدل modflow، در حالت ماندگار شبیه سازی گردید. سپس با استفاده از داده­های مربوط به مهر 1388 تا شهریور 1389، جریان آبخوان در حالت ناپایدار واسنجی و در دوره­ی شش ماهه صحت­...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 42  شماره 1

صفحات  65- 80

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023